Đồ chơi trẻ em thường có giúp bé học được điều gì không? Câu trả lời là “Có” nếu bố mẹ biết cách lựa đúng loại đồ chơi trẻ em. Hãy cùng Mẹ và Con tìm hiểu những loại đồ chơi đó là gì mà có thể giúp bé vừa học vừa chơi nhé.
Đồ chơi trẻ em nào giúp bé thông minh hơn?
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại trò chơi trẻ em có thể kích thích trí thông minh và tính sáng tạo của trẻ. Vậy những loại đồ chơi đó được gọi là gì?
Chúng là những loại đồ chơi sáng tạo STEM – đại diện cho 4 nhóm ngành Khoa học (Science) – Công nghệ (Technology) – Kĩ sư (Engineer) và Toán học (Math). Đây là những loại đồ chơi trí tuệ có thể giúp trẻ em phát huy tối đa khả năng tư duy cũng như kích thích tính sáng tạo ở trẻ.
Khác với những trò vô bổ khác như xem Youtube, tivi, máy tính bảng để giết thời gian và bào mòn tính năng động trong suy nghĩ thì những trò chơi như thế này là một hình thức vừa giúp trẻ có thể học những điều tốt mà lại không nhàm chán.
Những trò chơi trẻ em này giúp trẻ có thể tự phát triển bản thân và bên cạnh đó cũng thúc đẩy tinh thần tự lập, tự giải quyết vấn đề và rèn luyện tính kiên nhẫn. Ngoài ra, những đồ chơi trí tuệ này cũng giải tỏa được căng thẳng cho trẻ sau những giờ học hành vất vả ở trường.
Những đồ chơi trẻ em nào giúp bé tăng khả năng tư duy?
Xếp hình
Kích thích suy nghĩ ở cả hai bán cầu não
Hai bán cầu não của bạn kiểm soát các chức năng khác nhau. Phần bên trái của não kiểm soát tư duy phân tích và logic và phần bên phải kiểm soát sự sáng tạo. Khi bạn đang làm việc với các câu đố, bạn đang tham gia vào cả hai bên và giúp bộ não của bạn được rèn luyện tinh thần thực sự.
Chính vì vậy mà việc chơi xếp hình sẽ giúp bé tự đưa ra những câu hỏi làm thế nào để hình dung một bức tranh lớn và tìm những mảnh ghép phù hợp để đưa vào hoàn thiện bức tranh xếp hình của mình.
Cải thiện khả năng suy luận về hình ảnh và không gian
Bạn cần phải có khả năng nhìn vào các phần riêng lẻ của trò chơi ghép hình hoặc các khoảng trống có sẵn trong trò chơi ô chữ và tìm ra cách ghép các mảnh hoặc từ vào không gian của chúng.
Theo USA Today, nếu trẻ có thể chơi xếp hình thường xuyên sẽ cải thiện kỹ năng suy luận về hình ảnh và không gian. Đồng thời giúp trẻ có khả năng tự định vị phương hướng tốt hơn trong tương lai.
Trò chơi ô chữ
Tăng khả năng sử dụng ngôn ngữ
Nhiều nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những tác động tích cực mà trò chơi ô chữ có thể có đối với não bộ của một người, nếu được chơi thường xuyên.
Chúng có thể tăng vốn từ vựng trong quá trình chơi, vì khi đó con người sẽ tập trung tâm trí vào những công việc thư giãn hơn là những vấn đề trong cuộc sống thực. Điều này sẽ giúp chúng ta kiểm tra trí nhớ của bản thân. Ví dụ như những từ vựng nào có thể xuất hiện trong ô chữ đó, những từ vựng nào chúng ta không thường xuyên sử dụng hoặc kiểm soát thời gian để siết chặt tốc độ chơi ô chữ của bản thân.
Đây có thể xem là một loại trò chơi trẻ em rất tốt để cho bé chơi hoài không chán vì tính thử thách cao. Bé có thể phải mất cả nửa ngày chỉ để giải một ô chữ nhưng điều đó cũng sẽ giúp bé tăng khả năng tư duy và vận dụng những từ vựng đã được học vào giải ô chữ.
Ngoài ra, nếu gia đình nào có hai bé trở lên thì những lợi ích khi chơi giải ô chữ theo nhóm cũng rất tốt vì đây là trò chơi trí tuệ giúp các bé cải thiện tốc độ suy nghĩ và nói chuyện để làm việc theo nhóm. Từ đó củng cố khả năng duy trì các mối quan hệ của các bé để giải quyết những phần khuyết thiếu của vấn đề.
Theo Hiệp hội Bệnh Alzheimer, mỗi ngày chơi một câu đố ô chữ cũng là cách quan trọng giúp cho bộ não luôn hoạt động và nhạy bén, ghi nhớ nhiều hơn và tư duy tốt hơn theo thời gian.
Chơi cờ vua
Khả năng nhìn từ góc độ của người khác ở trẻ
Những người chơi cờ có kỹ năng học cách đoán trước các nước đi tiếp theo của đối thủ để chuẩn bị thế cờ đối phó. Để dự đoán người khác sẽ làm gì tiếp theo, người chơi phải phát triển khả năng chấp nhận quan điểm của người khác và suy ra hành động mà họ có khả năng thực hiện.
Điều này giúp bé có thể tăng khả năng chấp nhận sự khác biệt trong cách nhìn nhận và vấn đề và đặt bản thân vào suy nghĩ của người khác trong khi giải quyết sự việc.
Các nhà khoa học hành vi gọi đây là khả năng nhìn từ một quan điểm khác là “lý thuyết của tâm trí” trong một nghiên cứu năm 2019. Đó là một khả năng cần thiết để xây dựng sự đồng cảm với người khác và khả năng xây dựng những mối quan hệ xã hội lành mạnh.
Chính vì điều này mà cờ vua hiển nhiên là một loại đồ trò chơi trẻ em rất hữu ích nếu muốn phát triển khía cạnh tư duy và lòng thấu cảm ở trẻ.
Hòa vào tình trạng dòng chảy suy nghĩ
Dòng chảy suy nghĩ là một loại hành động mà mức hoạt động tư duy ở mức hiệu suất cao nhất. Điều đó có nghĩa là thời gian để tập trung suy nghĩ hoàn toàn vào nhiệm vụ giải quyết trước mắt khiến cho nhận thức về mọi thứ bên ngoài dường như không còn tồn tại tại giây phút đó.
Chúng ta có thể hiểu rằng, khi trẻ chìm vào việc chơi cờ vua, thì công suất hoạt động trí não của trẻ sẽ ở mức cao nhất. Vì lúc đó những màn “đấu trí” với những nước cờ là thứ quan trọng nhất của trẻ. Từ đó trẻ có thể tăng mức tập trung “sâu” và đạt được hiệu quả làm việc cao nhất.
Các nhà khoa học nghiên cứu hoạt động của não đã lưu ý rằng sóng theta tăng cao trong điện não đồ (EEG) khi con người trong trạng thái tư duy “sâu”.
Các nghiên cứu đã chỉ ra mức độ cao của sóng theta tương tự khi quét não của những người chơi cờ có kinh nghiệm trong các trận đấu cờ ngày càng khó khăn.
Điều đó chứng tỏ chơi cờ có thể thúc đẩy bé tư duy “sâu” và khả năng tập trung tuyệt đối cũng sẽ nâng cao.
Lắp ráp mô hình lego
Cải thiện kỹ năng làm việc nhóm và duy trì liên kết xã hội
Một trong những điều tốt khi cha mẹ cho trẻ chơi lắp ráp mô hình lego. Đây là một kiểu đồ chơi trẻ em được khuyến khích rất nhiều ở các quốc gia phát triển.
Thậm chí, với các kỹ sư xây dựng của các công trình nổi tiếng thì đây không chỉ là một loại đồ chơi trẻ em mà chúng còn là đồ chơi trí tuệ giúp giảm căng thẳng và tăng tính tư duy, giúp họ có thể mường tượng ra công việc họ sẽ phải làm trong quá trình xây dựng.
Khi các bé chơi lắp ráp mô hình lego theo nhóm sẽ giúp cải thiện kỹ năng làm việc nhóm của các bé trong việc phân chia những công việc để cùng nhau hoàn thành, tạo ra thứ gì đó.
Các bé sẽ tự biết cách phân chia cho nhau một vai trò nhất định để trải nghiệm những vị trí mà các bé cho rằng phù hợp với năng lực và suy nghĩ của bản thân. Các bé có thể là người làm công việc xây dựng, kiến trúc sư hoặc thậm chí là giám đốc.
Đây là kiểu đồ chơi trẻ em có tính sáng tạo đi kèm với khả năng kiểm soát kỷ luật ở trẻ. Hợp tác làm việc nhóm khuyến khích sự tập trung chung, chia sẻ, củng cố hành vi tích cực và liên hệ xã hội ở trẻ.
Vì thực tế cho thấy, để có thể hoàn thành những sản phẩm mô hình lắp láp bằng trí tưởng tượng thì các bé cần phải nắm chắc những luật lệ của nhau cũng như tôn trọng và lắng nghe đối phương.
Rèn luyện sự kiên trì và quản lý sự kỳ vọng
Một trong những điểm hay của loại đồ chơi trẻ em này chính là khả năng kiểm soát cảm xúc của trẻ.
Vì trong thời gian chơi, trẻ có thể rất khó chịu khi những viên gạch có thể rơi xuống bất thình lình nhưng thời gian trôi qua, trẻ sẽ học được cách vượt qua cảm xúc tiêu của và biết rằng chúng có thể làm lại mà không bực tức.
Chơi với loại đồ chơi trí tuệ này cho phép trẻ có cơ hội thử những ý tưởng mới mà không sợ thất bại, do trẻ biết rằng lỗi có thể sửa được và các mảnh rơi có thể được thay thế – mọi thứ có thể không diễn ra đúng như kế hoạch, nhưng chúng có thể quản lý và vượt qua điều này .
Kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ
Để hợp tác xây dựng mô hình, trẻ sẽ học cách giao tiếp với nhau, bày tỏ suy nghĩ, mong muốn và nhu cầu của mình và lắng nghe người khác cũng như phản ứng của họ
Thông qua các vai trò khác nhau trong nhóm và các cuộc trò chuyện, các kỹ năng ngôn ngữ được phát triển, bổ sung thêm các ý tưởng về thương lượng và thỏa hiệp.
Đối với trẻ em chơi cá nhân, chúng có thể tạo ra các câu chuyện, thêm vào các nhân vật và đối thoại, tất cả đều giúp xây dựng nền tảng của sự hiểu biết và phát triển ngôn ngữ.
Chơi giải đố Sudoku
Chơi Sudoku sẽ giúp các bé tăng khả năng suy luận và tư duy để tìm ra những con số còn thiếu. Dưới đây là những lợi ích cho sự phát triển nhận thức ở trẻ khi chơi loại đồ chơi trẻ em này:
Cải thiện trí nhớ và logic
Trẻ sử dụng trí nhớ của mình để ghi nhớ các con số cùng lúc với việc sử dụng tư duy logic để tìm ra ô trống tiếp theo.
Tăng tính quyết đoán
Khi cho trẻ chơi Sudoku sẽ giúp trẻ tăng cảm giác về thời gian. Bé sẽ học cách đưa ra quyết định và hành động mà ít do dự hơn. Bằng cách chơi Sudoku thường xuyên hơn, bé có thể giải câu đố nhanh hơn và cuối cùng tiến đến cấp độ khó hơn.
Tăng sức mạnh tập trung
Sudoku yêu cầu người chơi phải suy nghĩ chiến lược và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo. Nếu ngừng chơi ở giữa trò chơi, bạn phải bắt đầu lại toàn bộ quá trình tư duy nếu bạn truy cập lại câu đố.
Chính điều này sẽ giúp bé yêu của bạn phát triển sức mạnh tập trung và kỹ năng tái tập trung khi chơi trò chơi này.
Tích cực củng cố hứng thú học tập
Khi giải quyết các câu đố, não của chúng ta sản xuất dopamine cần thiết cho việc học tập.
Hoàn thành một câu đố Sudoku mang lại cảm giác hoàn thành khi chúng ta có thể giải được một câu đố, đặc biệt là khi giải một cấp độ đặc biệt khó.
Điều này sẽ kích thích khả năng muốn học tập ở bé vì sự thỏa mãn sau khi hoàn thành một câu đố khó. Nó như một loại quả ngọt cho sự vận động trí não của bé vậy.
Kích thích tư duy logic và tư duy toán học
Sudoku giúp chúng ta thực hành quá trình tư duy logic khi giải một câu đố và cuối cùng cải thiện kỹ năng số của chúng ta. Chính vì thế mà, nếu muốn bé học tốt toán hơn và có kỹ năng tư duy logic hơn thì bạn có thể cho bé thử chơi trò chơi trẻ em bổ ích này nhé.
Giảm nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer
Giữ cho bộ não của chúng ta hoạt động thực sự làm cho bộ não của con người luôn đàn hồi và dễ thích nghi hơn Việc hoạt động não liên tục sẽ giúp cho bộ não của bé luôn luôn không ngừng tìm kiếm những thông tin mới và tập thích nghi với việc xử lý khối lượng thông tin. Từ đó bé sẽ quen với việc vận động trí não và sẽ ngăn ngừa khả năng mắc bệnh Alzhermer sau này.
Trên đây là 5 món đồ chơi trẻ em vừa giúp bé chơi hoài không chán lại kích thích trí não ở trẻ mà bố mẹ có thể tham khảo để có thể đầu tư cho trẻ. Chúc bé của bạn thật vui và cải thiện trí thông minh một cách hiệu quả nhé!