Chào bác sĩ!
Con gái tôi được 5 tuổi. Bé có một đặc điểm hơi lạ là rất mê côn trùng. Nhà có một khoảng sân bé xíu ở phía trước, ông xã tôi trồng một ít cây kiểng. Bé có thể ngồi mải miết một mình cả buổi ở ngoài sân, chỉ để “chơi” với đàn kiến, con sâu, giun đất, cuốn chiếu hay những con cánh cam. Tôi có mua một số đồ chơi cho bé như búp bê, đồ chơi bán hang, v.v. nhưng con hoàn toàn không thích, chỉ chơi một thời gian rất ngắn là không thèm nhìn đến. Tôi hơi lo lắng vì thấy trẻ con ở tuổi này thường thích những món đồ chơi “bình thường” hoặc thích chơi đùa với bạn. Con tôi lại không như vậy! Tôi có thử quan sát con chơi hoặc ngồi đó “chơi” cùng con. Nhưng cả buổi, bé chỉ chăm chú nhìn ngắm những con côn trùng di chuyển, tha mồi hoặc bò. Cô giáo lớp mầm non của bé cũng cho biết bé có tham gia các trò chơi tập thể khi cô yêu cầu nhưng có vẻ rất “thờ ơ”. Còn giờ chơi, nếu cho con tôi được “tự do” thì cô lại thấy bé ngồi xem côn trùng ở gần những bồn cây, chậu hoa (nhưng ngoài điều này thì bé học khá tốt, nhớ các bài hát cô dạy rất nhanh, vẽ đẹp). Tôi không hiểu bé cảm thấy thích thú gì ở “trò chơi” này, và cho bé chơi một mình như vậy trong “thế giới côn trùng” thì có ảnh hưởng gì đến sự phát triển tâm lý bình thường của con không?
Phạm Nguyễn Lục Bình (Quận 9)
Trẻ ở độ tuổi của con bạn rất mê những con vật nhỏ, hay di chuyển, có sức sống như kiến, cánh cam, chuồn chuồn, bướm, v.v.. Bởi lẽ, không như những món đồ chơi “vô tri vô giác”, các bạn côn trùng này sống động, thu hút sự chú ý của bé và lại (hầu hết) hiền lành, không gây hại cho bé.
Để cùng “chơi”, bạn nên tìm hiểu, chia sẻ với con, dạy trẻ kỹ năng sống và hướng dẫn cho con thay vì chỉ quan sát. Có thể thực hiện thêm những việc như “làm nhà” cho con cuốn chiếu, hỏi con mô tả xem đàn kiến đang tha mồi gì, v.v.. Có thể cho con xem thêm những quyển sách có hình ảnh côn trùng, dạy cho bé về đời sống của chúng. Có thể chỉ cho bé làm bộ sưu tập của riêng mình, v.v..
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt và ở tuổi này, bé bắt đầu có “cá tính” nên bạn không nhất thiết phải cấm đoán, ngăn con tìm đến sở thích (vô hại) của mình để “chơi” như những đứa trẻ khác. Tất nhiên, cũng nên tìm cách để bé phát huy thêm kỹ năng giao tiếp, ví dụ khéo léo rủ thêm bạn khác cùng chơi với con, đưa con ra công viên để bé vừa quan sát được côn trùng vừa có thêm cơ hội “giao tiếp” với mọi người.
Theo những mô tả của bạn, bé chỉ trầm tính và có phần mê đặc biệt với thế giới côn trùng chứ không có những biểu hiện bất thường về tâm lý (như kiểu trẻ tự kỷ) đâu nên bạn đừng quá lo.
Bác sĩ Phạm Khuê Anh
