Vitamin là những hợp chất hữu cơ thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì các chức năng của cơ thể. Do đó, bạn cần chú ý đến những triệu chứng thiếu vitamin nhằm kịp thời bổ sung, tránh những ảnh hưởng nguy hiểm đối với sức khỏe.
Những triệu chứng thiếu vitamin dễ nhận biết nhất
Vitamin có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, hỗ trợ các chức năng sinh lý, tăng cường hệ miễn dịch, duy trì các mô và cơ quan,…Vitamin được phân thành nhóm tan trong nước (ví dụ: Vitamin B, Vitamin C) và nhóm tan trong chất béo (ví dụ: Vitamin A, D, E, K).
Trong khi cơ thể có thể sản xuất một số vitamin, những loại khác phải được cung cấp thông qua chế độ ăn uống. Nếu bạn không chú ý đến những triệu chứng thiếu vitamin và để cho tình trạng này kéo dài, bạn có thể gặp những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Các triệu chứng thiếu vitamin thường gặp bao gồm:
Mệt mỏi và suy nhược
Thiếu vitamin B12 thường liên quan đến tình trạng mệt mỏi và suy nhược cơ thể. Vitamin B12 rất quan trọng cho việc sản xuất hồng cầu và duy trì hệ thần kinh não bộ. Nguồn thực phẩm tốt cung cấp vitamin B12 bao gồm thịt (đặc biệt là gan), cá, trứng, các sản phẩm từ sữa và ngũ cốc,…
Ngoài ra, thiếu sắt dù không phải là vitamin nhưng cũng có thể dẫn đến mệt mỏi và suy nhược vì sắt cần thiết cho việc vận chuyển oxy trong cơ thể. Thực phẩm giàu chất sắt bao gồm thịt đỏ, thịt gia cầm, cá, đậu, đậu lăng, đậu phụ và ngũ cốc.
Loét miệng
Loét miệng gây khó chịu và có thể gây khó chịu khi ăn uống. Đây là một triệu chứng thiếu vitamin B vô cùng phổ biến. Theo một nghiên cứu, khoảng 28% bệnh nhân bị loét miệng bị thiếu hụt thiamine (Vitamin B1), riboflavin (Vitamin B2) và pyridoxine (Vitamin B6). Một số nguồn thực phẩm tuyệt vời chứa thiamine, riboflavin và pyridoxine bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, thịt gia cầm, thịt, cá, trứng, sữa, nội tạng, các loại đậu, rau xanh, rau có tinh bột, các loại hạt,…
Móng tay và tóc giòn, dễ gãy
Nếu bạn thắc mắc rụng tóc là triệu chứng thiếu vitamin nào thì câu trả lời chính là biotin (Vitamin B7). Thiếu biotin dẫn đến tình trạng tóc và móng dễ gãy hơn cũng như tóc dễ chẻ ngọn hơn. Biotin đóng vai trò tổng hợp keratin, một loại protein hình thành nên nền tảng cấu trúc của tóc, da và móng. Việc bổ sung biotin đầy đủ sẽ góp phần duy trì sức khỏe của các mô này.
Các triệu chứng thiếu vitamin B7 khác cũng khá phổ biến bao gồm mệt mỏi, đau cơ, chuột rút và ngứa ran ở tay và chân. Thực phẩm cung cấp biotin mà bạn có thể cân nhắc lựa chọn bao gồm lòng đỏ trứng, nội tạng, cá, thịt, sữa, các loại hạt, rau bina, bông cải xanh, súp lơ, khoai lang, men, ngũ cốc nguyên hạt và chuối.
Vết thương lâu lành hơn
Khi bạn bị thương, nếu các vết thương lâu lành hơn thì đó chính là một triệu chứng thiếu vitamin C mà bạn không nên chủ quan. Vitamin C rất cần thiết cho quá trình tổng hợp collagen, một loại protein quan trọng cho sự hình thành các mô liên kết và da. Nếu không có đủ vitamin C, khả năng sản xuất collagen của cơ thể bị suy giảm, dẫn đến vết thương chậm lành và mô sẹo yếu đi.
Bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C vào trong chế độ dinh dưỡng của mình, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt (cam, chanh, bưởi….), dâu tây, kiwi, cà chua, bông cải xanh và ớt chuông. Ngoài ra, các vitamin khác góp phần làm vết thương lâu lành hơn bao gồm vitamin A, B, D và K.
Các vấn đề liên quan đến xương
Trong khi canxi là khoáng chất quan trọng nhất đối với sức khỏe của xương thì các vitamin như A, B6, B9, B12, C, D và K cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của xương. Nghiên cứu cho thấy rằng sự thiếu hụt bất kỳ loại vitamin nào trong số này có thể làm giảm mật độ xương của bạn và dẫn đến gãy xương.
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, cần thiết cho quá trình hình thành xương. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến xương yếu, tăng nguy cơ gãy xương và các tình trạng như còi xương ở trẻ em và nhuyễn xương ở người lớn.
Tầm nhìn kém vào ban đêm
Tầm nhìn kém vào ban đêm chính là triệu chứng thiếu vitamin A thường gặp bởi vitamin A rất quan trọng cho quá trình tổng hợp rhodopsin, một sắc tố trong mắt giúp bạn có thể nhìn rõ hơn trong điều kiện ánh sáng yếu.
Rhodopsin đặc biệt quan trọng đối với chức năng của tế bào que trong võng mạc, chịu trách nhiệm về thị lực trong ánh sáng mờ. Khi thiếu vitamin A, việc sản xuất rhodopsin bị tổn hại, ảnh hưởng đến khả năng thích ứng với điều kiện ánh sáng yếu của mắt.
Các loại rau lá xanh đậm như rau bina, cải xoăn, cà rốt, khoai lang, xoài, mơ, gan, cá, trứng và các sản phẩm từ sữa là những thực phẩm giàu vitamin A mà bạn có thể ăn thường xuyên.
Thay đổi màu da
Những thay đổi về màu da là triệu chứng thiếu vitamin, thường là vitamin C, vitamin D và vitamin B12. Các triệu chứng thiếu hụt vitamin này có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm da nhợt nhạt, tăng sạm nám, viêm da,…
Chẳng hạn như tình trạng thiếu hụt Vitamin D có thể gây mất sắc tố và các đốm sáng màu trên da. Trong khi đó, việc thiếu vitamin B12 có thể gây ra sắc tố đen và sạm nám trên da của bạn. Thiếu vitamin C thường có thể dẫn đến viêm da. Một chế độ ăn uống cân bằng rau và trái cây là câu trả lời cho sự thiếu hụt các thành phần này.
Mất trí nhớ
Sự thiếu hụt vitamin, đặc biệt là thiếu một số vitamin B như B12 và thiamine (B1), có thể dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ do vitamin B có vai trò cực kỳ quan trọng đối với các chức năng thần kinh não bộ. Cụ thể, vitamin B12 rất quan trọng cho việc sản xuất myelin, lớp vỏ bảo vệ xung quanh các sợi thần kinh. Myelin rất cần thiết cho hoạt động bình thường của hệ thần kinh.
Thiếu vitamin B12 có thể dẫn đến mất myelin, ảnh hưởng đến việc truyền tín hiệu thần kinh. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng thần kinh, bao gồm nhầm lẫn, mất trí nhớ và khó tập trung. Các loại thực phẩm như thịt, cá, trứng và sữa cùng với ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, thịt lợn và các loại đậu là nguồn cung cấp vitamin B tuyệt vời.
Có nên bổ sung vitamin tổng hợp để tránh thiếu hụt vitamin?
Các loại thuốc bổ sung vitamin tổng hợp giúp giảm tình trạng thiếu hụt vitamin bằng cách cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu ở dạng cô đặc, thuận tiện. Những chất bổ sung này đặc biệt phù hợp những người có chế độ ăn uống không đầy đủ hoặc có các vấn đề sức khỏe khiến cơ thể khó hấp thụ dinh dưỡng hơn.
Một loại vitamin tổng hợp tốt cung cấp tất cả các vitamin thiết yếu có thể giúp bạn khắc phục các triệu chứng thiếu vitamin. Tuy nhiên, đôi khi bạn chỉ thiếu một loại vitamin cụ thể hoặc 2-3 loại vitamin. Việc dùng vitamin tổng hợp lúc này có thể khiến cơ thể dư thừa một số vitamin khác. Do đó, bạn nên thực hiện các xét nghiệm để biết mình thiếu hụt vitamin nào cũng nhưu tham khảo lời khuyên từ bác sĩ để có lựa chọn bổ sung vitamin phù hợp.
Và điều quan trọng bạn cần nhớ chính là chỉ sử dụng thực phẩm bổ sung như một chất bổ sung chứ không phải thay thế cho một chế độ ăn uống cân bằng giàu chất dinh dưỡng đa dạng từ nguồn thực phẩm tự nhiên.
Một chế độ ăn thiếu vitamin và khoáng chất thiết yếu có thể dẫn đến nhiều triệu chứng khác nhau. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng thiếu vitamin này, hãy cân nhắc việc thực hiện các xét nghiệm để biết rõ hơn về tình trạng của mình và từ đó có kế hoạch bổ sung vitamin phù hợp bạn nhé!
