Chế độ ăn ketogenic hay còn được gọi là “keto” là một trong các kiểu ăn uống giảm cân được nhiều người áp dụng theo. Mặc dù cách ăn này có thể giúp bạn giảm cân nhưng một số tác dụng phụ của keto và biến chứng của chế độ ăn keto có thể bao gồm tiêu chảy, thiếu khoáng chất hoặc giảm hiệu suất,…

Tác dụng phụ của keto là gì?

Những thay đổi mạnh mẽ trong cách ăn uống có thể dẫn đến những tác dụng phụ ngoài việc thay đổi cân nặng. Đối với những người theo chế độ ăn keto, thực hiện không đúng cách hoặc theo keto quá lâu có thể làm tăng nguy cơ mắc các tác dụng phụ như sỏi thận hoặc thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Mất nước

Kiểu ăn kiêng này có thể khiến mọi người mất nước trước khi giảm mỡ. Do đó, một trong những tác dụng phụ của keto ban đầu chính là mất nước.

Mất nước xảy ra khi cơ thể bạn mất quá nhiều chất lỏng. Khi bị mất nước, bạn sẽ mất nhiều chất lỏng hơn lượng nước nạp vào. Một số triệu chứng mất nước có thể bao gồm:

Thay đổi nước tiểu, như nước tiểu có màu sẫm
Chóng mặt
Khô miệng
Cơn khát tăng dần
Mệt mỏi

Các vấn đề về đường tiêu hóa

Tác dụng phụ của keto là các vấn đề về đường tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn. Trong số những vấn đề đó, tiêu chảy xảy ra thường xuyên hơn – có thể là do cơ thể khó hấp thụ hàm lượng chất béo cao trong thực phẩm trong chế độ ăn.

Sỏi thận

Phương pháp ăn keto có thể dẫn đến sỏi thận, các chất tạo thành khoáng chất trong thận của bạn. Nói một cách khác, sỏi thận chính là tác dụng phụ của keto mà bạn có thể gặp nếu muốn theo chế độ ăn giảm cân này.

Một đánh giá cho thấy sỏi thận có nhiều khả năng xảy ra hơn ở những người không mắc bệnh thận sau khi ăn keto vì chế độ ăn keto tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc động vật và nhiều chất béo.

Đối với những người mắc bệnh thận, keto có thể dẫn đến tổn thương thận lâu dài hơn và làm tình trạng nhiễm toan chuyển hóa trở nên trầm trọng hơn. Nhiễm toan ceto có thể là nguyên nhân hình thành sỏi thận do nồng độ citrate và pH giảm cũng như nồng độ canxi trong nước tiểu tăng.

Hiệu suất tập luyện thể thao giảm

Các vận động viên có thể coi chế độ ăn ketogen hữu ích cho việc giảm cân và cải thiện thành tích thể thao. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tham gia thực hiện các nhiệm vụ đạp xe và chạy cường độ cao sau bốn ngày theo chế độ ăn ketogenic kém hơn so với những người thực hiện bốn ngày theo chế độ ăn nhiều carb. Đây chính là một tác dụng phụ của keto mà bạn nên cân nhắc trước khi quyết định thực hiện chế độ ăn giảm cân này.

Thiếu vitamin và khoáng chất

Nhiều loại trái cây và rau củ quả có thể bị hạn chế hoặc loại bỏ để giữ lượng carb ở mức thấp trong chế độ ăn keto. Làm như vậy có thể khiến lượng chất dinh dưỡng quan trọng hấp thụ vào cơ thể thấp hơn.

Do đó, tác dụng phụ của keto sẽ khiến cơ thể thiếu một số dưỡng chất quan trọng như chất xơ, canxi, sắt, magie, kali,… Ngoài ra, bạn cũng có thể thiếu hụt các loại vitamin như vitamin A, B6, B12, C, E và K. Những vitamin này và các dưỡng chất đều rất cần thiết cho các chức năng và sự phát triển của cơ thể liên quan đến xương, nướu, sự trao đổi chất, các tế bào hồng cầu,…

“Cúm keto”

Đối với một số người, việc thực hiện chế độ ăn keto có thể dẫn đến bệnh cúm keto. Các triệu chứng của cúm keto – tác dụng phụ của keto gồm có:

Táo bón
Chóng mặt
Gặp khó khăn về khả năng chịu đựng khi tập thể dục
Mệt mỏi
Đau đầu
Mất ngủ
Buồn nôn hoặc nôn mửa

Bạn có thể giảm thiểu tác dụng phụ của keto bằng cách uống nhiều nước và tăng lượng chất điện giải. Ngoài ra, nếu có dấu hiệu cúm keto, bạn nên cân nhắc giảm dần lượng carb nạp vào và giảm bớt chế độ ăn kiêng.

Tăng cân trở lại

Do mức độ hạn chế ăn uống của chế độ ăn keto, bạn có thể tăng cân trở lại khi quay lại chế độ ăn uống ban đầu. Điều này một phần là do chế độ ăn keto khó theo đuổi và duy trì lâu dài.

Các khuyến nghị về khoảng thời gian duy trì chế độ ăn kiêng keto là từ hai đến ba tuần cho đến 12 tháng. Nếu chế độ ăn keto là điều bạn quan tâm, hãy nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn chi tiết hơn.

Lợi ích tiềm năng từ chế độ ăn keto

Mặc dù có các tác dụng phụ của keto – một chế độ ăn kiêng giảm cân nhưng bạn có thể gặp những tác dụng có lợi cho sức khỏe thể chất và tinh thần của mình, bao gồm:

Kiểm soát sự thèm ăn

Chế độ ăn keto có thể hữu ích trong việc điều chỉnh sự thèm ăn bằng cách tác động đến ghrelin. Ghrelin là hormone báo cho bạn biết bạn đang đói. Có sự gia tăng tiết ghrelin khi một người giảm cân do ăn kiêng. Tuy nhiên, phản ứng nội tiết tố này sẽ giảm đi trong quá trình ăn theo keto.

Giảm tần suất động kinh

Chế độ ăn keto có một số tác dụng tích cực ngoài việc giảm cân. Chế độ ăn keto đã được sử dụng hơn 100 năm để điều trị bệnh động kinh và có hiệu quả trong việc giảm tần suất động kinh ở những người bị động kinh kháng thuốc và giảm cân.

Những thay đổi liên quan đến máu

Các nhà nghiên cứu cho biết rằng trong 6 đến 12 tháng đầu tiên của chế độ ăn kiêng, các cá nhân có thể bị giảm huyết áp, lượng đường trong máu và chất béo trung tính. Họ cũng có thể thấy sự gia tăng cholesterol tốt hoặc cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL).

Thay đổi cảm xúc và nhận thức

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn keto có ích cho một số tình trạng hoặc triệu chứng về sức khỏe tâm thần và nhận thức. Một đánh giá cho thấy chế độ ăn kiêng có liên quan đến việc cải thiện các triệu chứng liên quan đến sự lo lắng, nhận thức, kỹ năng giao tiếp, tâm trạng,…

Mặc dù các đánh giá cho thấy kết quả tích cực, các nhà nghiên cứu cho biết cần có nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn để xác định thêm về lợi ích của chế độ ăn keto đối với tình trạng sức khỏe tâm thần.

Ai nên tránh chế độ ăn keto?

Những người có các tình trạng sau nên tránh chế độ ăn keto để hạn chế nguy cơ sức khỏe bị ảnh hưởng do tác dụng phụ của keto:

Rối loạn ăn uống hoặc có tiền sử rối loạn
Rối loạn chuyển hóa chất béo (ví dụ như rối loạn lưu trữ chất béo)
Bệnh túi mật
Suy gan hoặc các tình trạng gan khác
Viêm tụy
Các vấn đề về tuyến giáp, như suy giáp
Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường và được kê đơn thuốc insulin hoặc thuốc hạ đường huyết, bạn nên trao đổi với bác sĩ trước khi bắt đầu chế độ ăn kiêng này. Bạn có thể bị hạ đường huyết nghiêm trọng nếu không điều chỉnh thuốc thích hợp trước đó.

Một số tác dụng phụ của keto bao gồm mất nước, nhiễm toan ceton và cúm keto. Có thể thấy, chế độ ăn kiêng này không dành cho tất cả mọi người, chẳng hạn như những người có vấn đề về thận hoặc gan. Đối với những người có thể thực hiện keto, những lợi ích có thể có ngoài việc giảm cân có thể là cải thiện lượng đường trong máu, cholesterol tốt hoặc tâm trạng. Hãy cân nhắc ý kiến từ chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu chế độ ăn kiêng giảm cân này bạn nhé.