Vậy trẻ sơ sinh bị sôi bụng có sao không, nguyên nhân là gì và cách khắc phục hiệu quả như thế nào? Cùng Mẹ và Con giải đáp qua bài viết sau đâu nhé!
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị sôi bụng
Đây được xem là một hiện tượng rất thường gặp, đặc biệt là các bé dưới 1 tuổi. Theo nhiều nghiên cứu mới nhất của các chuyên gia sức khỏe, có đến hơn 60% trẻ em gặp tình trạng này. Cũng theo các chuyên gia, những tiếng sôi bụng mà bố mẹ nghe được không bắt nguồn từ dạ dày mà đây là âm thanh từ các cơ quan thấp hơn của hệ tiêu hóa như: ruột già, ruột non… Sau đây là một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này:
Trẻ dùng sữa công thức không phù hợp
Như Mẹ và Con đã nói ở trên, cơ thể của bé đặc biệt là hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện nên còn rất non yếu, nhưng nhiều mẹ “hơi” vội vàng khi chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức nên đường ruột của bé chưa kịp thích nghi. Từ đó, hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn dẫn đến tình trạng sôi bụng.
Trẻ nuốt quá nhiều không khí
Trẻ nuốt quá nhiều không khí trong các hoạt động ngày thường cũng dẫn đến trẻ bị đầy hơi từ đó gây ra tình trạng sôi bụng. Việc trẻ nuốt nhiều không khí là việc không thể tránh khỏi vì các nguyên nhân gây ra tình trạng này đều xảy ra mỗi ngày như:
- Trong thời gian bú mẹ hoặc bú bình
- Trong khi bắt đầu ăn thức ăn đặc
- Trong khi bé khóc dữ dội
- Khi bé nuốt nước bọt
- Khi bé mút núm vú giả
* Đối với trẻ sơ sinh bú mẹ khi ngậm ti không đúng cách hoặc trẻ bú quá nhiều và nhanh cùng một lúc. Trẻ bú bình nuốt nhiều không khí khi núm vú không phù hợp so với kích thước miệng của bé như: quá nhỏ, quá ngắn, quá to…
Quá trình tiêu hóa của trẻ
Axit bên trong dạ dày được trung hòa bởi dịch tiết niệu nhằm tiêu hóa lượng sữa nên sẽ sinh ra các bọt khí (phản ứng tự nhiên của cơ thể). Một phần khí sẽ được truyền ra ngoài bằng đường hô hấp, số còn lại sẽ đi qua đường ruột và khiến bé bị đầy hơi. Việc này cũng gây ra tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng.
Bên cạnh đó việc thức ăn di chuyển từ thực quản xuống dạ dày và các bộ phần khác cũng thường phát ra tiếng ọc ọc như âm thanh đang sôi bụng.
Sự phân hủy sữa không hoàn toàn
Sữa là nguồn dinh dưỡng chủ yếu của trẻ trong những tháng đầu đời, nhưng đôi lúc cơ thể bé cũng không thể phân hủy hết lượng sữa đưa vào cơ thể dẫn đến bị đầy hơi và sôi bụng. Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng sôi bụng do không phân hủy hết sữa thường do những nguyên nhân sau đây:
- Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt
- Trẻ bị rối loạn tiêu hóa
- Trẻ bị kém hấp thu
- Trẻ không thể dung nạp các chất như protein hoặc carbohydrate, đặc biệt là gluten và lactose. Khi không dung nạp được các chất này sẽ dẫn đến đau bụng, đầy hơi và sôi bụng.
* Do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, men tiêu hóa chưa đủ nhiều để tiêu hóa các loại thực phẩm rắn trước 4 tháng tuổi (có thể lớn hơn tùy vào cơ địa của mỗi bé). Do đó, nếu mẹ cho bé ăn dặm sớm hơn 6 tháng tuổi rất có thể dẫn đến tình trạng trẻ tiêu hóa khó và gây ra tình trạng sôi bụng.
Trẻ bị nhiễm trùng dạ dày, ruột
Bên cạnh những nguyên nhân trên, một trong những lý do có thể gây ra tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng chính là nhiễm trùng dạ dày, ruột (hay còn gọi là viêm dạ dày, đường ruột) rất thường gặp ở trẻ sơ sinh. Nhiễm trùng dạ dày, ruột có thể do tác động của virus, vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng gây nên.
Trẻ sử dụng một số loại thuốc
Một số loại thuốc đặc trị về đường tiêu hóa cho trẻ sơ sinh có thể gây ra các tác dụng phụ như: rối loạn dạ dày, đầy hơi, tiêu chảy, táo bón, đau bụng… đặc biệt là sôi bụng. Những loại thuốc thường gây ra tác dụng này bao gồm: thuốc hạ sốt, trị táo bón, trị đau bụng, trào ngược dạ dày, nhiễm trùng…
Những dấu hiệu trẻ sơ sinh bị sôi bụng
Nhận biết được các dấu hiệu sôi bụng ở trẻ sơ sinh sẽ giúp phụ huynh có những biện pháp khắc phục đúng lúc cũng như học được cách chăm sóc trẻ phù hợp. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị sôi bụng phổ biến nhất:
- Bố mẹ nghe thấy tiếng sôi ùng ục hoặc ọc ọc từ bụng bé, thông thường là theo từng cơn
- Trẻ thường xuyên nôn, hay ọc sữa (nhiều hơn ngày thường)
- Trẻ quấy khóc, đặc biệt là vào ban đêm
- Trẻ bỏ bú
- Kèm theo triệu chứng tiêu chảy nhẹ
- Đầy hơi, chướng bụng và ợ hơi
* Sôi bụng có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, thậm chí lâu hơn. Tuy không phải là dấu hiệu đáng ngại nhưng sôi bụng cũng có thể khiến cho trẻ khó chịu.
Cách chữa sôi bụng ở trẻ sơ sinh
Tùy theo nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng mà sẽ có những biện pháp khắc phục khác nhau:
Đổi tư thế cho bú
Khi mẹ phát hiện trẻ quấy khóc kèm theo sôi bụng khi bú mẹ thì nên đổi tư thế ngay lập tức. Nhưng để giúp bé hết đầy hơi khó chịu các bạn nên đặt bé lên vai, sau đó khum bàn tay lại và vỗ vài cái thật dứt khoát vào lưng bé để đẩy hết không khí dư ra ngoài. Ngoài ra các bạn có thể đặt trẻ nằm ngửa, gập đầu gối của bé lại và đẩy lên xuống từng chân. Nếu bé đang bú bình các mẹ có thể cho bé bú ở tư thế đầu kê cao, không nằm quá thấp nhằm tránh không khí lọt vào khoang bụng.
Thay đổi chế độ ăn của mẹ
Chất lượng của sữa mẹ phụ thuộc một phần vào chế độ ăn uống của mẹ. Chính vì vậy để đảm bảo chất lượng sữa mẹ, tốt nhất bạn nên xây dựng chế độ ăn khoa học hơn, bổ sung thêm nhiều rau xanh, tránh ăn đồ cay nóng và uống đủ nước mỗi ngày nếu bé bị sôi bụng sau khi bú.
Cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn
Trong 6 tháng đầu tiên các mẹ nên cho bé bú mẹ hoàn toàn để đảm bảo lợi ích sức khỏe và sự phát triển trí não của bé. Việc bú mẹ không chỉ tránh được tình trạng đầy hơi, hạn chế trẻ sơ sinh bị sôi bụng mà còn rất tốt cho sức khỏe của mẹ, hạn chế tình trạng áp xe vú, ngăn ngừa ung thư vú… rất hiệu quả.
Thay đổi loại sữa phù hợp
Nếu nguyên nhân gây ra tình trạng đầy hơi ở trẻ do sữa công thức chứa thành phần không phù hợp, bạn nên thay thế loại sữa khác để việc tiêu hóa của bé trở nên dễ dàng hơn.
Pha sữa và cho bé bú bình đúng cách
Quá trình pha sữa cũng ảnh hưởng ít nhiều đến tình trạng sôi bụng ở trẻ sơ sinh, bạn không nên rót sữa trực tiếp vào bình một cách quá mạnh vì sẽ tăng bọt khí. Thay vào đó các bạn chỉ nên khuấy nhẹ nhàng sau khi pha để sữa nghĩ khoảng 10 phút cho các bọt khí tan ra.
Đưa trẻ đến cơ sở y tế
Thông thường tình trạng trẻ sơ sinh bị sôi bụng thường là không đáng lo nên có thể tự khắc phục tại nhà. Tuy nhiên nếu tiếng sôi bụng ngày càng lớn, âm thanh rõ và trẻ quấy khóc to vì đau bụng thì các mẹ nên nghĩ ngay triệu chứng của tắc nghẽn đường ruột và đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để có biện pháp điều trị hợp lý nhé!
Trẻ sơ sinh bị sôi bụng là một tình trạng thường gặp ở trẻ. Vì vậy các mẹ cần nắm vững những thông tin trên đây để quá trình chăm sóc trẻ diễn ra dễ dàng hơn nhé! Chúc bé yêu của bạn luôn vui khỏe!