Khi tự lập, trẻ có thể tự làm mọi việc mà không cần dựa dẫm, ỷ lại vào bố mẹ và những người xung quanh mình. Nhờ đó, trẻ sẽ có những trải nghiệm riêng của con, tự chịu trách nhiệm với mình, không phụ thuộc quá nhiều vào định hướng của bố mẹ. Tuy nhiên, với truyền thống văn hóa tại Việt Nam, nhiều bố mẹ còn đang giúp con làm tất cả mọi thứ, không tạo cơ hội cho con được tự lập ngay từ nhỏ. Để hướng dẫn con có thể làm mọi thứ mà không cần đến sự trợ giúp của bố mẹ, Mẹ&Con mách bạn 5 cách dạy con tự lập sau đây:
Để trẻ tự mặc quần áo hàng ngày
Khi con lên 3, hãy bắt đầu bằng việc hướng dẫn con cách tự mặc quần áo, cách cài nút, kéo khóa, cởi các loại áo tay dài… Bố mẹ có thể trợ giúp con bằng cách chọn cho con những loại quần áo đơn giản, dễ mặc như áo thun, váy, các loại trang phục không có nhiều nút hoặc không có khóa kéo phía sau lưng. Khi tự mặc được quần áo, trẻ sẽ có cảm giác mình đã lớn hơn, trưởng thành hơn. Điều này giúp trẻ có thêm động lực để tiếp tục tự lập trong các tình huống khác.
Để trẻ tự ăn một mình
Một cách dạy con tự lập đang được nhiều ông bố, bà mẹ áp dụng hiện nay chính là cho trẻ tự ăn một mình. Khi lên 1 tuổi, trẻ đã bắt đầu học cách cầm nắm các món đồ vật và làm quen với việc cầm muỗng. Lúc này, mẹ có thể hướng dẫn cho con cầm muỗng để xúc đồ ăn sao cho đúng. Tuy nhiên, lúc này con còn khá nhỏ, chưa có khả năng ngồi lâu được. Mẹ không nên để trẻ tự ăn khi con chỉ mới lên 1.
Đến giai đoạn con 2-3 tuổi, mẹ có thể bắt đầu tập cho con tự ngồi ăn một mình. Vì là những lần đầu tiên được cầm muỗng xúc đồ ăn tự ăn, trẻ có thể vụng về, làm rơi đồ ăn ra ngoài. Mẹ hãy thật kiên nhẫn với con và lưu ý không cho con ăn các loại thức ăn quá nóng, quá cứng, quá trơn kẻo con bị hóc nhé.
Để con được tham gia các hoạt động
Cho con được tiếp xúc với nhiều người, để con tham gia các hoạt động ngoài trời chính là một cách dạy con tự lập vô cùng hiệu quả mà bạn có thể thử ngay. Đừng bảo bọc con trong vòng tay của bố mẹ, để con trong nhà và dưới tầm kiểm soát chặt chẽ của người lớn.
Bạn có thể đăng ký cho con học bơi, tham gia các buổi dã ngoại… và tránh mặt, không can thiệp vào việc trẻ làm gì trong các hoạt động này. Khi trẻ ở một mình, không có bố mẹ và được tiếp xúc với nhiều bạn bè đồng trang lứa, trẻ sẽ có nhiều cơ hội khám phá thế giới xung quanh, nhận ra nhiều điều mới mẻ và học cách tự làm mọi thứ hoặc kết nối với bạn bè, team-work để hoàn thành “thử thách”.
Yêu cầu con làm việc nhà
Khi con trong giai đoạn 4-5 tuổi, bố mẹ có thể yêu cầu con làm một số việc nhà đơn giản như một cách dạy con tự lập. Khi bạn nấu ăn, bạn có thể nhờ con “trợ giúp” nhặt rau. Khi bạn dọn dẹp nhà cửa, bạn có thể nói con tự dọn gọn đồ chơi của mình. Khi con ngủ dậy, bạn có thể hướng dẫn con gấp chăn mền. Làm việc nhà cùng bố mẹ sẽ giúp trẻ ý thức được con là một thành viên quan trọng của gia đình và các hoạt động của con có đóng góp rất lớn. Như vậy, trẻ sẽ chủ động hơn và xây dựng thói quen làm việc nhà thường xuyên hơn.
Để con tự đứng lên khi con bị ngã
“Cái bàn/ghế hư này, để cháu của bà bị ngã. Bà đánh cái bàn/ghế cho cháu nhé!” là câu nói vô cùng quen thuộc của chúng ta khi con bị ngã. Chúng ta thường vội vàng đỡ con dậy, an ủi con bằng cách “trừng phạt” một điều gì đó, một ai đó chứ không phải con. Điều này không chỉ khiến con không tự lập được mà còn xây dựng tâm lý hay đổ lỗi của con.
Trong tình huống này, hãy khuyến khích con tự đứng dậy, hướng dẫn con đi rửa tay, phủi sạch bụi bẩn dính trên người hoặc tự vào thay quần áo, thay vì đỡ con đứng dậy.
Tưởng chừng đơn giản nhưng 5 cách dạy con tự lập phía trên lại rất hiệu nghiệm quả để con có thể tự bước đi những bước đầu tiên trong cuộc đời mình. Mẹ có thể thử áp dụng và sẽ nhìn thấy ngay sự thay đổi của con đấy. Đặc biệt là đừng quên theo dõi Mẹ&Con để khám phá nhiều tips dạy con bổ ích nhé!
