Nhiều cha mẹ vẫn nghĩ rằng việc giáo dục giới tính cho trẻ giống như đang “vẽ đường cho hươu chạy”, nhưng cha mẹ vẫn nên hiểu rằng, mình nên vẽ để trẻ chạy đúng đường còn hơn để chúng tự mò mẫm, dễ lạc lối.
Trên thực tế, một số trường học vẫn thường xuyên tổ chức những buổi giáo dục giới tính, nhưng học sinh khó tiếp thu và thực hành thành công vì lớp học đông, trẻ khó tập trung. Kết quả sau buổi nói chuyện sẽ không được như mong muốn.
Trong khi đó, gia đình chính là trường học đầu đời, cha mẹ là những người thầy đầu tiên. Vì thế, nếu cha mẹ có cách dạy dỗ đúng, những buổi tâm sự với trẻ về vấn đề liên quan đến lạm dụng tình dục và những chuyện về giới tính thì luôn hiệu quả hơn. Đừng nên bảo thủ và tránh né khi trẻ hỏi về những vấn đề này.
Việc cha mẹ lảng tránh, không muốn chia sẻ với con những chuyện “người lớn”, khiến trẻ thiếu kiến thức trầm trọng, quan trọng hơn một số trẻ bị lạm dụng, quấy rối tình dục sẽ không dám nói ra vì sợ phản ứng tiêu cực của phụ huynh. Đằng sau nỗi sợ của trẻ luôn là những câu nói hăm dọa của những kẻ biến thái như “Đừng nói cho ai biết”, “Hãy giữ kín chuyện này nếu không muốn…”
Nên giáo dục giới tính cho trẻ ở độ tuổi thích hợp
Cha mẹ nên hiểu rằng mình không thể ở cạnh con 24/24 để bảo vệ trẻ khỏi những nguy cơ xâm hại, cho nên việc chia sẻ những vốn kiến thức về vấn đề giới tính rất quan trọng đối với sự an toàn của trẻ, bất kể bé trai hay bé gái.
Những lưu ý khi giáo dục giới tính cho trẻ
Bạn có biết, vào năm 2018, con số thống kê được Bộ Công An đưa ra về các vụ xâm hại tình dục trẻ em lên đến 1,141 nạn nhân? Con số này có chiều hướng tăng cả về số vụ và tính chất nguy hiểm
Điều cha mẹ nên làm là giáo dục giới tính cho con đầy đủ nhất bằng cách tâm sự với trẻ như những người bạn, để trẻ có thể nhận biết được những sự việc mới mẻ đó là tốt hay xấu.
Lưu ý những sinh hoạt hàng ngày trong gia đình
- Tuyệt đối không để trẻ thấy cha mẹ đang “gần gũi” nhé, cách tốt nhất nên tập cho trẻ ngủ riêng.
- Không nên thay quần áo trước mặt trẻ để tránh trẻ suy nghĩ đó chỉ là một hành động bình thường ai cũng có thể làm được trước mặt người khác.
- Cha mẹ nên dạy cho con cách tự vệ sinh bản thân, tự tắm rửa, không cần nhờ vào cha hay mẹ.
- Cho trẻ mặc nội y khi học mẫu giáo, dạy trẻ rằng những chỗ riêng tư tuyệt đối không được cho ai chạm vào hoặc nhìn thấy, ngoài trừ mẹ và bác sĩ, nhưng bác sĩ cũng chỉ được chạm vào khi có mẹ đi cùng.
- Không nên bắt bé thể hiện tình cảm, ôm hôn người lạ nào chỉ vì tính xã giao.
Ngoài bố mẹ thì bạn không nên cho bé gần gũi hay quá thân mật với bất kì ai
Dạy cho trẻ từ những vấn đề nhỏ nhất
Cha mẹ nên giáo dục giới tính cho trẻ từ lúc trẻ lên 3 hoặc 4 tuổi nhé. Bởi lẽ, đây là độ tuổi trẻ bắt đầu nhận thức và cảm nhận được những sự việc tiếp xúc trực tiếp lên cơ thể mình.
Dạy các bé tên gọi những bộ phận trên người và chức năng của nó. Các mẹ nên nhớ tuyệt đối không lảng tránh hoặc tự đặt biệt danh cho vùng riêng tư của bé, phải gọi tên đúng của những bộ phận đó để trẻ có thể biết và phân biệt. Nói với trẻ rằng đó là nơi riêng tư và đặt biệt của riêng trẻ.
Ngoài giáo dục giới tính cho trẻ, các mẹ nên dạy con cách nhận biết về những hành vi kì lạ của kẻ biến thái, nói cho trẻ biết rằng trẻ có quyền không cho bất kì ai kể cả cha mẹ chạm vào người trẻ nếu trẻ không thoải mái.
Khi trẻ bắt đầu phát triển, dạy trẻ về “áo mưa” và cách sử dụng, công dụng của nó như thế nào.
* Đối với bé gái
Khi trẻ bắt đầu lên 8 hoặc bắt đầu có “đèn đỏ”, hãy nói cho con rõ về nguyên nhân tại sao con gái lại có chu kì kinh nguyệt, cách sử dụng băng vệ sinh, cách vệ sinh cơ thể vùng riêng tư vào những ngày đó như thế nào.
Sau khi trẻ bắt đầu có “đèn đỏ”, các mẹ nên trao đổi, chia sẻ với trẻ về vấn đề giao hợp, vấn đề về mang thai, tại sao mang thai và cách phòng ngừa có thai. Nói cho trẻ biết thêm về tác hại khi quan hệ sớm, mang thai sớm và khi phá thai.
* Đối với bé trai:
Cha mẹ nên tâm sự với trẻ về hiện tượng lạ mà lần đầu khi con gặp phải và nói rõ với con những vấn đề, hiện tượng đó chỉ là những biểu hiện sinh lý bình thường.
Dạy cho con cách tôn trọng và bảo vệ các bạn, đặc biệt là bạn gái.
Đối với bé trai, bên cạnh việc giáo dục giới tính cho trẻ, cha mẹ nên cung cấp cho con nhiều vấn đề liên quan đến kiến thức xã hội và pháp luật. Dạy con biết tự chủ, kiềm chế và nâng cao lòng tự trọng.
Bố mẹ nên dạy cho bé trai cách tôn trọng và bảo vệ các bé gái
Bình thường hóa những cuộc trò chuyện về giới tính
Cha mẹ nên cung cấp những sách, báo, video về giáo dục giới tính cho trẻ tùy vào độ tuổi của trẻ. Việc cho trẻ xem những sách, báo, video về những chương trình giáo dục giới tính sẽ giúp cuộc trò chuyện trở nên thú vị và đơn giản hơn. Trẻ sẽ thoải mái hơn khi tâm sự, cả cha mẹ và trẻ sẽ giảm đi cảm giác ngại ngùng.
Thế nhưng, cha mẹ cần đọc thật kỹ nội dung trong những tài liệu này trước khi đưa trẻ đọc nhé.
Dạy trẻ biết bí mật là như thế nào
Cha mẹ nên đặc biệt lưu tâm khi trẻ có thái độ bất thường nhé. Nhiều kẻ biến thái sau khi thực hiện hành vi của mình sẽ nói với trẻ đây là bí mật. Do đó, các mẹ phải luôn dặn con rằng những kẻ bảo trẻ giữ bí mật với cha mẹ đều là những người không đáng tin cậy, thậm chí là kẻ xấu.
Phụ huynh nên thường xuyên tâm sự với trẻ để có hiểu hơn về những suy nghĩ mà còn đang ẩn giấu. Nếu đó là một chuyện bình thường thì hãy cùng con giữ bí mật, nhưng nếu bất thường thì hãy tìm ngay hướng giải quyết.
Cha mẹ nên dạy bé biết quý trọng cơ thể
Ngoài việc giáo dục giới tính cho trẻ, các mẹ cũng nên dạy trẻ biết quyền tự chủ bản thân, hiểu rõ về cơ thể mình và nâng cao lòng tự trọng. Để trẻ có thể sớm nhận biết được những thái độ cư xử kì lạ từ những kẻ biến thái.
Các mẹ thường xuyên nhắc nhở trẻ có quyền nói “Không!” khi trẻ cảm thấy không thoải mái với những hành vi cưỡng chế, ép buộc. Cha mẹ cũng nên tôn trọng con, không nên bắt con ôm, hôn người lạ chỉ vì tính chất xã giao, bất chấp trẻ không thích điều đấy.
Dạy trẻ quyền kêu cứu nếu gặp kẻ biến thái
Sau khi dạy trẻ nhận biết được những hành vi bất thường của kẻ biến thái, điều quan trọng các mẹ nên dạy trẻ biết tri hô, cầu cứu.
Các mẹ nên ủng hộ trẻ biết tin vào trực giác và cảm giác của mình về cách trẻ nhận thức được những xâm hại mà con đang nghi ngờ dù nó chưa cấu tạo thành hành vi rõ ràng.
Thường xuyên giao lưu cùng con sẽ giúp trẻ cởi mở chia sẻ hơn với bạn
Hãy tâm sự với trẻ rằng với bất kì lý do gì, cha mẹ vẫn luôn yêu thương trẻ. Đừng tạo khoảng cách và quá nghiêm khắc, vì trẻ sẽ sợ và không dám chia sẻ điều gì cả. Đáng sợ hơn, những hành vi đó vẫn đang thao túng trẻ trong khi chúng ta không hề biết gì.
Trên là một số kiến thức chung về việc giáo dục giới tính cho trẻ mà Mẹ&Con muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng bạn sẽ trở thành một người bạn đáng tin cậy để có thể tâm sự với trẻ. Chúc bé yêu của bạn lớn lên trong vòng tay yêu thương, an toàn và khỏe mạnh!